[Đầu tư 101] Đòn bẩy tài chính trong giao dịch chứng khoán là gì?

Đòn bẩy tài chính là một công cụ hữu ích trong giao dịch chứng khoán, cho phép nhà đầu tư gia tăng khả năng sinh lời từ vốn ban đầu. Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy cũng tiềm ẩn rủi ro lớn nếu không được quản lý cẩn thận. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách thức đòn bẩy hoạt động, lợi ích và rủi ro kèm theo, cùng một số ví dụ minh họa cụ thể.

1. Đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính là thuật ngữ chỉ việc sử dụng vốn vay để gia tăng lợi nhuận tiềm năng trong kinh doanh và đầu tư. Trong lĩnh vực chứng khoán, đòn bẩy tài chính cho phép nhà đầu tư mua số lượng cổ phiếu lớn hơn so với số vốn ban đầu. Điều này có thể mang lại lợi nhuận cao nếu giá cổ phiếu tăng, nhưng ngược lại, cũng có thể dẫn đến thua lỗ nặng nếu giá cổ phiếu giảm. Ví dụ, với tỷ lệ đòn bẩy 10:1, bạn bỏ ra 10 triệu đồng nhưng có thể sở hữu một danh mục đầu tư có giá trị 100 triệu đồng.

2. Cách thức đòn bẩy hoạt động

Đòn bẩy hoạt động thông qua việc sử dụng một phần nhỏ của tổng giá trị giao dịch làm tài sản đảm bảo, gọi là “khoản ký quỹ” (margin). Phần còn lại của giao dịch được tài trợ bởi nhà môi giới. Số lợi nhuận hoặc thua lỗ sẽ được tính trên toàn bộ giá trị của giao dịch, không chỉ trên phần vốn ký quỹ. Do đó, lợi nhuận có thể lớn hơn, nhưng rủi ro cũng tăng theo.

Ví dụ, nếu bạn sử dụng đòn bẩy 5:1 để mua cổ phiếu của một công ty với giá 200 triệu đồng nhưng chỉ cần ký quỹ 40 triệu đồng. Nếu giá cổ phiếu tăng 10%, bạn sẽ có lãi 20 triệu đồng, gấp 50% số vốn ký quỹ ban đầu. Ngược lại, nếu giá cổ phiếu giảm 10%, bạn sẽ lỗ 20 triệu đồng, chiếm một phần lớn so với số vốn đầu tư ban đầu.

Để sử dụng đòn bẩy tài chính trong đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư có thể sử dụng dịch vụ ký quỹ của các công ty chứng khoán. Tùy vào từng công ty chứng khoán và từng mã cổ phiếu mà nhà đầu tư có thể sử dụng margin nhiều hay ít. Bên cạnh việc sử dụng margin, có những sản phẩm tài chính khác trên thị trường chứng khoán có tính đòn bẩy tự nhiên như hợp đồng tương lai chỉ số hoặc chứng quyền có bảo đảm. những sản phẩm này cho phép nhà đầu tư tiếp cận đòn bẩy mà không cần vay thêm tiền, nhưng cũng đi kèm với mức độ rủi ro cao hơn.

3. Lợi ích của việc sử dụng đòn bẩy

  • Gia tăng lợi nhuận: Với đòn bẩy, nhà đầu tư có thể gia tăng lợi nhuận tiềm năng một cách đáng kể từ một khoản đầu tư nhỏ.
  • Tiết kiệm vốn: Thay vì phải đầu tư toàn bộ số tiền cần thiết để mua một lượng lớn cổ phiếu, bạn chỉ cần một phần nhỏ nhờ đòn bẩy.
  • Tận dụng cơ hội thị trường: Đòn bẩy cho phép bạn nắm bắt nhanh chóng các cơ hội thị trường mà không cần phải huy động vốn lớn ngay lập tức.

4. Rủi ro khi sử dụng đòn bẩy

  • Tăng rủi ro thua lỗ: Cũng giống như lợi nhuận có thể tăng lên, thua lỗ cũng có thể gia tăng nhanh chóng. Nếu thị trường đi ngược lại với dự đoán của bạn, số tiền thua lỗ có thể vượt quá số vốn ban đầu.
  • Margin Call: Nếu thị trường giảm mạnh và giá trị tài sản ký quỹ của bạn giảm xuống dưới mức yêu cầu, nhà môi giới có thể yêu cầu bạn bổ sung thêm tiền (margin call) hoặc bán tài sản để bù đắp thua lỗ.
  • Không dành cho tất cả Nhà đầu tư: Đòn bẩy không phải là công cụ phù hợp cho tất cả mọi người. Để sử dụng hiệu quả, nhà đầu tư cần có kinh nghiệm và khả năng quản lý rủi ro tốt.

5. Ví dụ minh họa

Giả sử bạn mở một vị thế với đòn bẩy 20:1 để đầu tư vào cổ phiếu ABC. Giá cổ phiếu hiện tại là 100,000 đồng, và bạn quyết định đầu tư 5 triệu đồng với đòn bẩy này. Tổng giá trị giao dịch của bạn sẽ là 100 triệu đồng. Nếu giá cổ phiếu tăng lên 110,000 đồng, bạn sẽ có lợi nhuận 10 triệu đồng – gấp đôi số vốn ban đầu. Tuy nhiên, nếu giá cổ phiếu giảm xuống 90,000 đồng, bạn sẽ lỗ 10 triệu đồng, gấp đôi số vốn ban đầu và có thể phải đối mặt với margin call.

6. Kết luận

Sử dụng đòn bẩy tài chính trong giao dịch chứng khoán là con dao hai lưỡi. Nó mang lại cơ hội gia tăng lợi nhuận nhanh chóng nhưng cũng đi kèm với rủi ro thua lỗ lớn. Để sử dụng đòn bẩy một cách hiệu quả, nhà đầu tư cần có kiến thức vững vàng, khả năng quản lý rủi ro tốt và luôn sẵn sàng đối mặt với các biến động của thị trường. Việc hiểu rõ cách thức hoạt động của đòn bẩy và áp dụng một cách cẩn thận sẽ giúp bạn đạt được thành công trong giao dịch chứng khoán.

Leave A Reply